Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα SCREEN, στοχεύει στον καθορισμό μιας αναπαραγόμενης συστημικής προσέγγισης για τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία στις Περιφέρειες της ΕΕ, μέσα από τον προσδιορισμό και την υλοποίηση επιχειρησιακών συνεργιών Έρευνας και Καινοτομίας, σε συμφωνία με τις προτεραιότητες των περιφερειακών στρατηγικών Έξυπνης Εξειδίκευσης, μέσα από το Horizon 2020 και τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία της ΕΕ. Με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η οικολογική καινοτομία και τα οριζόντια επιχειρηματικά μοντέλα σε διάφορες αλυσίδες αξίας.
Η έννοια της κυκλικής οικονοµίας σχετίζεται με την ανάγκη για αειφόρο ανάπτυξη στο πλαίσιο της αυξανόµενης πίεσης από την παραγωγή και κατανάλωση των πόρων. Προϋποθέτει στόχευση στην επαναχρησιµοποίηση, επισκευή, και ανακύκλωση υφιστάµενων υλικών και προϊόντων. Η µετάβαση σε µια κυκλική οικονοµία απαιτεί τη συµµετοχή και δέσµευση πολλών διαφορετικών οµάδων ανθρώπων, φορέων χάραξης πολιτικής και επιχειρηματιών. Ειδικά οι επιχειρήσεις είναι σε θέση να επανασχεδιάσουν ολόκληρες αλυσίδες αξίας, µε σκοπό την αποδοτικότητα των πόρων και την κυκλικότητα των υλικών-προϊόντων. Έτσι, η κυκλική οικονοµία µπορεί να δηµιουργήσει νέες αγορές συµβάλλοντας παράλληλα στην αύξηση και τη βελτίωση της απασχόλησης.
Δεδομένου ότι η τόνωση της κυκλικής οικονοµίας απαιτεί εκτεταµένη στήριξη σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ειδικότερα, μέσω του Προγράμματος SCREEN θα επιτευχθούν:
α) Η υποστήριξη της συμμετοχής των Περιφερειών στο Χρηματοδοτικό Πλαίσιο Horizon 2020 με μια εναρμονισμένη προσέγγιση και κοινή τακτική των Περιφερειών και με βάση τα κοινά σημεία των Στρατηγικών τους Έξυπνης Εξειδίκευσης, και η ενθάρρυνση της δημιουργίας ισχυρών σχημάτων Περιφερειών για τη διεκδίκηση χρηματοδοτικών κονδυλίων για την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας, με έργα που σχετίζονται με την υλοποίηση της περιφερειακής στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης κάθε Περιφέρειας,
β) Η ενθάρρυνση των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών σε σχέση με την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας με βάση τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των προγραμμάτων Horizon 2020.
Για την Περιφέρεια Κρήτης, δόθηκε έμφαση στον πρωτογενή τομέα (γεωργία και κτηνοτροφία) που χαρακτηρίζεται από σημαντική ανάπτυξη και εξαγωγές. Οι ΜΜΕ του συγκεκριμένου τομέα θα ενθαρρυνθούν να εφαρμόσουν συγκεκριμένες τεχνικές και τεχνολογίες για τη συσκευασία, από την άποψη της ανακύκλωσης, την επαναχρησιμοποίηση και την οικονομία. Οι παραγωγοί θα ενθαρρυνθούν να αναπτύξουν βιολογικές καλλιέργειες, που θα βελτιώσουν τη διαδικασία παραγωγής, με αποτέλεσμα και την προστασία του εδάφους από χημικές ουσίες και αποφεύγοντας τον εμπλουτισμό του από υπολείμματα καλλιεργειών. Στον τομέα της κτηνοτροφίας θα μπορούσαν να μειωθούν τα απόβλητα με την ανακύκλωση και τη μεταφορά σε άλλους αποδέκτες (π.χ. εύφλεκτα υλικά, βελτιωτικά εδάφους, κλπ), ή να εφαρμοστούν πρακτικές που μειώνουν τις απαιτήσεις σε γη για τα ζώα ή με την εφαρμογή μεθοδολογιών για γεωργία ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή και με λιγότερη κατανάλωση νερού.
Θα επιτευχθεί μια ολιστική εφαρμογή στον πρωτογενή τομέα του νησιού, με τεχνικές και τεχνολογίες που οδηγούν σε εξοικονόμηση των πόρων και την εξοικονόμηση ενέργειας, είτε με την πρόληψη ή εποχιακή ανακύκλωση ή επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων, υποπροϊόντων ή ακόμα και αποβλήτων. Το αντικείμενο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος SCREEN, είναι σε συμφωνία με τον ΠΕΣΔΑ Κρήτης και τις προτεραιότητες της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας Κρήτης.
Γενικός Συντονιστής Έργου: Περιφέρεια Lazio, Ιταλία
Συντονιστής στην Περιφέρεια Κρήτης:
Δρ Ε Χατζηγιάννη, 2813 410110, elhatziyanni@crete.gov.gr
